به طور عموم و جامع الکترود یا سیم جوش در جوشکاری عبارت است از ماده ای رسانا که از یک طرف به قسمت فلزی و از قسمت دیگر به قسمت غیر فلزی متصل می گردد. کار اصلی این قطعه برقراری ارتباط بین دو شی رسانا و نا رسانا است. اما هدف ما از تولید این مقاله معرفی انواع الکترود است. الکترود طبق دسته بندی های خاصی به چندین نوع تقسیم می شود که در مطلب زیر آن ها را به طور مختصر توضیح داده ایم.
انواع الکترود جوشکاری از نظر کاربرد
- الکترود با مفتول فولاد کم کربن: این نوع از الکترود ها با عنوان الکترود با فولاد زنگ نزن نیز شناخته می شود. از این دسته از الکترود ها در جوشکاری به منظور اتصال قطعات استنلس استیل استفاده می شود. بیشترین کاربرد این دسته از الکترود ها مربوط به محیط هایی است که دچار خوردگی شده و دمای بالایی دارند.
انواع سیم جوش از لحاظ پوشش
- الکترود جوشکاری پوشش قلیایی : این دسته از الکترود ها دارای پوشش قلیایی بوده و در جهت قطبیت DC+ مورد استفاده قرار می گیرد و با این هدف نیز طراحی شده است. از این دسته از الکترود ها معمولا در تمامی حالت جوشکاری استفاده شده و کاربرد فراوانی دارد. سرباره ی تولید شده در آن نیز سبک تر از الکترود های دیگر است.
- الکترود رتیلی : پایه ی این پوشش از نوع رتیلی بوده و برای هر دو نوع قطبیت DC و AC مورد استفاده قرار می گیرد. زمانی که نوع جوشکاری به صورت سر بالا، مستقیم و حتی مایل است از این دسته الکترود استفاده می شود از این رو کاربرد متنوع و زیادی در جوشکاری دارد. یکی از خواص مهم در این الکترود ها توانایی تحمل ترک گرم بالا بوده و با استفاده از این الکترود می توان قوسی پایدار ایجاد نمود.
- الکترود جوشکاری رتیلی با پودر آهن :این دسته از الکترود ها با عنوان الکترود اکسید سیلیس نیز شناخته می شوند و همانند الکترود های رتیلی استفاده ی زیادی در صنعت جوشکاری دارند.
- الکترود با پوشش سلولزی : دلیل نامگذاری این دسته از الکترود ها پوشش سلولزی می باشد که بر روی آن ها کشیده شده است. سطح این دسته از الکترود ها به دلیل پوشش آن اصولا خشن بوده و از آن جایی که آن ها نمگیر هستند امکان فاسد شدن ماده سلولز به کار رفته در ترکیب زیاد است. از این رو این الکترود ها را معمولا در جعبه هایی که رطوبت به درون آن ها نفوذ نمی کند به فروش می رسانند. یکی دیگر از ویژگی های این الکترود ها عدم خشک کردن آن ها به دلیل پوشش سلولزی روی آن هاست. اما لازم به ذکر است که در کنار این معایب خواص مکانیکی و نفوذ پذیری عالی داشته و برای جوشکاری های سرازیر استفاده می شود.
- الکترود با پوشش اسیدی :منگنز و سیلیکات آهن مهم ترین موادی هستند که در روکش این الکترود ها به کار رفته اند. با توجه به سرباره ضخیمی که دارند برای جوشکاری استفاده ی زیادی داشته و دارای سطحی مناسب هستند. علاوه بر این برای رفع عیب های موجود در ریخته گری می توان از این دسته الکترود ها استفاده نمود.
دسته بندی الکترود ها از نظر ضخامت و جنس مفتول
دسته ای دیگر از الکترود ها وجود دارند که بر اساس موارد دیگر دسته بندی می شوند. اولین دسته از الکترود ها در این قسمت الکترود هایی هستند که بر اساس ضخامت پوششی خود دسته بندی می شوند که شامل انواع الکترود های جوشکاری ضخیم، خیلی ضخیم، متوسط و نازک هستند. دسته ی دوم که الکترود هایی بر اساس جنس مفتول می باشند معمولا شامل الکترود های آلومینیومی، ضد زنگ، نیکلی و کم کربن هستند. در ادامه در مورد دسته بندی الکترود ها بر اساس ساخت سخن می گوییم.
دسته بندی سیم جوش بر اساس ساخت
- الکترود های کم هیدروژن : فلاکس به کار رفته در این الکترود ها از هیدروژن بسیار کمی برخوردار است. از این رو از آن ها برای فولاد های پر کربن استفاده می گردد و الکترود های E7018 و E7028 پرکاربرد ترین الکترود ها از این دسته می باشند.
- الکترود های چسبان : دارای پوشش فلاکس سنگین بر روی سیم بوده و رسوب گذاری سریعی را به همراه دارند. الکترود های E6027 و E6028 از کد های پر کاربرد در این نوع الکترود ها می باشند.
- الکترود های سریع انجماد : الکترود های سریع انجماد سه ویژگی منحصر به فرد داشته که شامل ایجاد قوس قوی، ایجاد سرباره کم و استفاده در محیط های مختلف است. از انواع سیم جوش سریع انجماد می توان به الکترود های E6010 اشاره نمود.
- الکترود های انجماد پر شده : الکترود های انجماد پر شده همان طور که از نامشان پیداست. دارای فلاکسی سنگینی می باشند. در این الکترود ها علاوه بر خارج کردن سرباره می توان دانه هایی با ترکیب های یکنواخت ایجاد نمود. الکترود هایی که دارای کد ها E7014، E6013 و E6012 هستند در دسته ی الکترود های انجماد پر شده قرار دارند.